آموزش چیلر و اجزا و قطعات آن به درک عملکرد این سیستم پیچیده کمک می‌کند. چیلر بخشی از سیستم تهویه مطبوع است که وظیفه خارج کردن گرما را برعهده دارد. در واقع چیلر سرما تولید نمی‌کند، بلکه گرما را بیرون می‌برد. پس نباید به خاطر واژه chill در ابتدای این کلمه که معنی خنک‌کردن می‌دهد، برداشت اشتباهی از عملکرد این دستگاه شود
در کل، چیلر انتقال گرما از یک فضای داخلی به محیط خارجی را تسهیل می‌کند. عملکرد این وسیله به حالت فیزیکی مبردی بستگی دارد که در سیستم در گردش است. چیلرها مطمئنا قلب هر سیستم تهویه مطبوع مرکزی هستند.
چیلرهای تراکمی را می‌توان روی سقف، در زیرزمین یا موتورخانه ساختمان‌های مختلف مسکونی، تجاری، صنعتی، آموزشی و ... نصب کرد. این دستگاه‌ها انعطاف‌پذیری و سازگاری بالایی با انواع مکان‌ها دارند. در اینجا به آموزش اجزای اصلی تشکیل دهنده یک چیلر تراکمی می‌پردازیم:
آموزش عملکرد کمپرسور در چیلر تراکمی
در واقع تفاوت اصلی بین چیلر تراکمی و سایر انواع چیلرها وجود کمپرسور به‌عنوان متراکم‌کننده است، چون بقیه قطعات را می‌توان در انواع دیگر چیلرها هم یافت.
کمپرسور محرک اصلی است که اختلاف فشار لازم را برای به حرکت درآوردن مبرد در سراسر سیستم ایجاد می‌کند. انواع کمپرسورها عبارتند از:
- کمپرسورهای سانتریفیوژ
- کمپرسورهای اسکرو
- کمپرسورهای اسکرال
- کمپرسورهای پیستونی
هر کدام از این کمپرسورها مزایا و معایب مخصوص به خود را دارند ولی همواره بین اواپراتور و کندانسور قرار می‌گیرند. در مقاله آموزش اجزا و قطعات سردخانه به معرفی این کمپرسورها و عملکرد آنها پرداختیم.
کمپرسورها تا حدی عایق شده‌اند و یک موتور الکتریکی برای تامین نیروی لازم دارند. این موتور به صورت داخلی یا خارجی در کمپرسور نصب می‌شود. کمپرسورها در بیشتر مواقع سر و صدای زیادی ایجاد می‌کنند. بنابراین اگر قرار است برای تعمیرات یا هر کار دیگری به چیلر نزدیک شوید، حتماً از تجهیزات ایمنی گوش استفاده کنید.
آموزش عملکرد کندانسور در چیلر تراکمی
وظیفه کندانسور گرفتن گرمای مبرد است. دو واسطه برای این انتقال گرما و تبدیل کردن مبرد در حالت گاز به مایع وجود دارد: آب و هوا.
بر این اساس دو نوع کندانسور می‌تواند وجود داشته باشد که در ادامه به آموزش عملکرد این دو نوع کندانسور چیلر می‌پردازیم:
کندانسور هوایی (هوا-خنک)
فرایند دفع حرارت در این کندانسور به کمک هوای محیط انجام می‌شود. هوای محیط توسط فن به روی شبکه‌ای از لوله‌ها یا همان کویل‌های مبرد فرستاده می‌شود تا مبرد را به حالت مایع در آورد. چگالش بخار مبرد در این نوع کندانسور باعث انتقال گرما به محیط بیرون می‌شود.
تذکر: دمای هوای محیط برای فعالیت کندانسور هوایی باید ۳۵ درجه یا کمتر باشد تا کارایی خوبی از خود نشان دهد.
این کندانسورها هزینه کمتر نصب و سرویس و نگهداری راحت‌تری نسبت به کندانسورهای آبی دارند، جای کمتری می‌گیرند و باید در فضای آزاد نصب شوند.
نکته: از کندانسورهای هوایی معمولاً در مناطقی که کمبود آب برای استفاده از کندانسورهای آبی وجود دارد استفاده می‌شود.
کندانسور آبی (آب-خنک)
آموزش عملکرد کندانسور آبی در چیلر مانند کندانسور هوایی است، با این تفاوت که دو مرحله برای تکمیل انتقال گرما وجود دارد:
گرما از گاز مبرد به آب کندانسور منتقل می‌شود.
آب گرم کندانسور به برج خنک کننده پمپ شده و در نهایت گرما وارد محیط می‌شود.
بنابراین در این نوع کندانسور از یک برج خنک‌کننده هم استفاده می‌شود. ظرفیت این کندانسورها بین مدل‌های کوچک 20 تنی تا مدل‌های چندین هزار تنی متفاوت است که تأسیسات بزرگ مثل فرودگاه‌ها و مراکز خرید را خنک می‌کنند.
نکته: عملکرد کندانسورهای آبی پایدارتر است و نوسان دمای محیط تاثیر چندانی روی آنها ندارد و در مکان‌هایی که ذخایر کافی آب دارند مورد استفاده قرار می‌گیرد.
آموزش عملکرد شیر انبساط در چیلر تراکمی
شیر انبساط مقدار جریان مبرد را بین کندانسور و اواپراتور کنترل می‌کند چون اواپراتور به مقدار خاصی از مایع مبرد برای انجام عمل تبادل گرما نیاز دارد. در واقع شیر انبساط تعادل بین مقدار درست مایع مبرد و مقدار درست سوپرهیت را حفظ می‌کند.
نکته: شیر انبساط به طور مستقیم بر روی تبخیر تاثیر ندارد ولی جریان سوپرهیت موجود در اواپراتور را از طریق مقدار مبرد ورودی به آن تنظیم می‌کند.
انواع مختلفی از شیرهای انبساط وجود دارند مانند: شیر انبساط حرارتی ،شیر دستی، شیر ترموستاتیک، شیر اتوماتیک، شیر الکترونیکی، شیر شناور فشار پایین و شیر شناور فشار بالا.
نکته: شیرهای انبساط ترموستاتیک و الکترونیکی رایج‌ترین مکانیسم‌های کنترل مقدار مبرد در سیستم‌های برودتی هستند.
آموزش عملکرد اواپراتور در چیلر تراکمی
اواپراتور درست بعد از شیر انبساط و قبل از لوله مکش ورودی به کمپرسور قرار دارد. وظیفه اواپراتور جمع‌آوری تمام گرمای ناخواسته محیط است. اواپراتور این گرما را از آبی که باید در چیلر سرد شود دریافت کرده و به مبرد انتقال می‌دهد تا تبخیر شود. مبرد پس از تبخیر به کمپرسور می‌رود. اواپراتور در واقع گرمای آب را گرفته، آن را سرد کرده و دوباره به گردش می‌اندازد تا گرمای بیشتری جذب کند.
تذکر: اواپراتور چیلر باید عایق شود چون آبی که در اواپراتور خنک می‌شود هزینه بالایی دارد. پس باید مطمئن شد گرمای محیط وارد اواپراتور نمی‌شود و روی عملکرد آن تاثیر نمی‌گذارد.
اواپراتورهای چیلر انواع مختلفی دارند مانند اواپراتور پوسته و لوله، اواپراتور صفحه‌ای و اواپراتور پوسته و کویل.
آموزش عملکرد تابلو برق در چیلر تراکمی
وظیفه تابلو برق چیلر که می‌توان آن را مستقیماً به چیلر یا روی یک دیوار جداگانه نصب کرد، کنترل جریان برق به داخل چیلر است که شامل اجزای مختلفی از جمله کلید برق اصلی، فیوزهای برق و تجهیزات نظارتی برق و بسیاری قطعات دیگر می‌شود.
آنچه در اینجا ارائه دادیم آموزش پنج قطعه اصلی چیلر بود. چیلر از قطعات بسیار دیگری مانند شیر دستی، فیلتر درایر، شیربرقی، سایت گلاس و اکومولاتور تشکیل شده است. اگر می‌خواهید اطلاعات لازم را در مورد تمام این قطعات و در کل، عملکرد چیلر به دست آورید، فیلم آموزش سیستم‌های تبرید را در سامانه رهجو از دست ندهید. اساتید ما جدیدترین و کامل‌ترین آموزش‌های لازم را در مورد سردخانه و چیلر در این فیلم آموزشی در اختیار شما قرار می‌دهند تا به یک متخصص تبدیل شوید.